Antwerpen op klimaatkoers: CO2-uitstoot blijft verder dalen

Dat blijkt uit de meest recente emissie-inventaris die stad Antwerpen gebruikt om de CO2-uitstoot op te volgen. Die daalde in 2019 met 25,2% in vergelijking met het referentiejaar 2005. Antwerpen haalt zo ruimschoots de vooropgestelde vermindering van 20% tegen 2020. Die vermindering is nodig om de impact van de klimaatverandering te beperken. “Dit is ontegensprekelijk goed nieuws, maar geen reden om op onze lauweren rusten”, benadrukt schepen voor leefmilieu Tom Meeuws. “Als eerste Vlaamse stad willen we de Europese Fit for 55-doelstellingen op ons grondgebied halen.”

Antwerpen klimaatneutraal tegen 2050

In 2009 sloot Antwerpen zich als een van de eerste steden aan bij het Burgemeestersconvenant (of Covenant of Mayors). Met dit initiatief van de Europese Commissie engageren steden zich om de CO2-uitstoot op hun grondgebied af te bouwen. Stad Antwerpen engageerde zich om tegen 2020 minstens 20% minder CO2 uit te stoten en klimaatneutraal te zijn tegen 2050. Dit betekent dat er niet meer CO2 wordt uitgestoten dan kan worden opgenomen, zoals ook in het klimaatakkoord van Parijs staat. Antwerpen is de eerste Vlaamse stad die zich hiermee spiegelt aan het Europese Fit for 55-pakket, dat lidstaten aanspoort om de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen.

Antwerpse huishoudens zorgen voor grootste emissiedaling

In het kader van dit convenant rapporteert stad Antwerpen jaarlijks over de evolutie van de uitstoot van broeikasgassen op haar grondgebied. Die daalden in 2019 met 25,2% in vergelijking met het referentiejaar 2005. Daarmee haalt de stad ruimschoots de vooropgestelde vermindering van 20% tegen 2020.

De CO2-uitstoot van de Antwerpse huishoudens daalde met 39% tegenover 2005. Dit is opmerkelijk aangezien de Antwerpse bevolking met 12,3% toenam in dezelfde periode. Een sterke daling in het energieverbruik van 27% is de voornaamste reden van deze reductie. Verklaringen voor de daling in energieverbruik bij de huishoudens zijn onder meer te vinden in de renovatiegraad (onder andere in sociale woningbouw), strengere isolatienormen bij (ver)nieuwbouw, en de dienstverlening van het EcoHuis, waar bewoners besparingstips en renovatiebegeleiding krijgen en terecht kunnen voor energieleningen.

In het kader van het Burgemeestersconvenant engageerde de stad zich ook om tegen 2020 13% van de totale elektriciteitsvraag op eigen grondgebied te produceren in de vorm van hernieuwbare elektriciteit. Volgens de inventaris van 2019 zit de stad al aan 16%.

Ook andere sectoren stoten minder uit

De uitstoot van handel en diensten lag in 2019 24,6% lager dan in 2005. De stedelijke diensten (inclusief hun voertuigen) stootten 43% minder uit. De uitstoot van de industrie die niet onder de Europese emissierechtenhandel valt, nam af met 53%. De enige stijging van CO2-uitstoot zit bij het weg-, binnenvaart- en spoorverkeer (+2%). Wel positief is dat de transportuitstoot licht afnam tegenover 2018.

CO2-uitstoot in Antwerpen per sector 2005-2019

“Nog een stevige klim voor de boeg”

Dankzij de daling van 25,2% is Antwerpen al halverwege de doelstelling uit het Klimaatplan 2030: een CO2-reductie van 50 tot 55% tegen 2030 in vergelijking met 2005. Om die doelstelling te bereiken, rest wel minder tijd dan nodig was om de eerste 25% reductie te behalen.

Schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Deze emissie-inventaris is ontegensprekelijk goed nieuws: Antwerpen zit op koers en we halen onze doelstellingen voor 2020 ruimschoots. We hebben weliswaar nog een stevige klim voor de boeg voor Antwerpen zich mag uitroepen tot klimaatneutrale stad. Gelukkig staan heel wat initiatieven vandaag al in de steigers. Na warmtenetten op Nieuw Zuid en Blue Gate, is met de buizen onder de sporen in Hoboken een volgende schakel gelegd in het stedelijke warmtenet. Zo kunnen tienduizenden gezinnen op termijn hun woning fossielvrij verwarmen, een gigantische CO2-besparing. Ook werken we keihard aan een collectieve renovatiegolf van grote appartementsgebouwen. Dit vaak verouderde patrimonium is vandaag nog niet aangepast aan de klimaatnoden van de 21e eeuw.”

Stad bevestigt klimaatambities

Met de ondertekening van het Europese Burgemeestersconvenant 2050 en het Vlaams Energie- en Klimaatpact 2030 bevestigt stad Antwerpen haar grote ambities.

Net als de andere gemeenten engageert Antwerpen zich voor een aantal acties: de CO2-uitstoot van de stedelijke gebouwen drastisch verminderen, volledige verledding op het openbaar domein, maatregelen op het vlak van vergroening en wateropvang...

Schepen voor leefmilieu Tom Meeuws: “Antwerpen was een van de pioniers toen we ons engageerden voor het burgemeestersconvenant, ondertussen meer dan tien jaar geleden. Ook vandaag zetten we met ons stedelijke klimaatplan de toon. De tweede grootste Europese haven ligt in onze achtertuin en de stad is het knooppunt van een internationaal wegennetwerk. De uitdagingen zijn dus groot, maar we weten dat het kan. Ons plan is slim en ambitieus maar we hebben ons huiswerk goed gemaakt en zijn volop aan de slag.”

Meer info
Het volledige rapport met alle grafieken staat op www.antwerpenmorgen.be, klik hier voor de rechtstreekse link.

Alle info over het klimaatplan staat op www.antwerpenvoorklimaat.be, klik hier voor de rechtstreekse link.

- burgemeester Bart De Wever

- Tom Meeuws, schepen voor leefmilieu