Gefilterd regenwater van omliggende wegen wordt opgevangen in natuurpark Wolvenberg om wateroverlast tegen te gaan

Het college keurde vrijdag het voorontwerp van het waterzuiveringssysteem in het natuurpark Wolvenberg goed. Via een ontvangstbuffer, filter en infiltratiebekken in de vorm van twee kommen zal het regenwater van de Singel en een deel van de omliggende wijk opgevangen worden in het park. Zo wordt de buurt behoed voor wateroverlast. Het natuurpark Wolvenberg maakt deel uit van Park Brialmont in Berchem, en is dit voorjaar aangelegd.

Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling: “Het is uitzonderlijk dat regenwater, afkomstig van drukke gewest- en rijwegen, naar een recreatief natuurpark kan gebracht worden én hergebruikt wordt. We werken daarvoor met een uniek waterzuiveringssysteem dat ervoor zorgt dat het opgevangen regenwater als proper water in het recreatieve natuurpark stroomt. Het regenwater dat naar natuurpark Wolvenberg gebracht wordt, zal vooral afkomstig zijn van de rijweg van de Singel, en enkele straten langs de Uitbreidingsstraat in Berchem. Dat alles is goed voor een afwatering van 3,8 hectare verharding. Het unieke waterzuiveringssysteem gaat uit van een zuiveringsconcept met ontvangstbuffer, filter en infiltratiebekken in de vorm van twee infiltratiekommen, die vandaag al aanwezig zijn in het natuurpark.”

Evi Van der Planken, districtsburgemeester voor Berchem: “Met dit systeem leveren we een betekenisvolle bijdrage om de wateroverlast in Oud-Berchem op te lossen. Daarnaast is het ook belangrijk dat de natuurlijke omgeving behouden blijft en dat het water dat in het recreatieve park stroomt voldoende proper is. Dit waterzuiveringssysteem en de manier waarop regenwater afkomstig van drukke gewest- en rijwegen gebruikt wordt in een recreatieve parkomgeving staat nog in de kinderschoenen. De stad werkt samen met Aquafin een monitoringsprogramma uit. Staalafnames van het gezuiverde water zullen duidelijk moeten maken waar bijsturing nodig is en wat de verdere opportuniteiten zijn. Het project is dus zeker pionierswerk en wordt een leerproces.”

Een natuurlijke omgeving als het natuurpark Wolvenberg zou het meest gebaat zijn met een groot riet- of wilgenveld als filter. Het regenwater is echter verontreinigd omdat het afkomstig is van drukke gewest- en rijwegen, en planten zijn niet in staat om dat type verontreiniging te verwerken. Het filteren gebeurt daarom op basis van een korrelvormig, stenig materiaal waar de vervuiling aan blijft kleven. Na verloop van tijd (om de 15 tot 20 jaar) is de bak verzadigd van vuil en moeten de kiezels gereinigd of vervangen worden. Het zuiveringsconcept wordt ontwikkeld in nauw overleg met Aquafin en kent drie elementen:

een ontvangstbuffer langsheen de Singel, in de vorm van een langgerekte gracht met natuurlijk uitzicht (die zorgt voor een vertraagde toevoer naar de filter);
een grote filterbak, opgevuld met kiezels;
een infiltratiebekken, namelijk de twee kommen, waar het water zachtjes in de grond zal infiltreren.

De twee grote infiltratiekommen met een recreatieve functie zijn vandaag al aanwezig en bevinden zich centraal in het natuurpark. De kleinere kom is een avontuurlijke speelplek waar kinderen kunnen ravotten tussen rotsen en keien. De grotere infiltratiekom is een multi-inzetbaar grasterrein waar onder andere gesport kan worden. Als de nood hoog is, zullen de kommen echter ook ingezet kunnen worden voor tijdelijke wateropslag om de buurt te behoeden voor wateroverlast. Op dat moment zijn de kommen dan tijdelijk niet meer bruikbaar voor recreatieve en sportieve activiteiten.

Alle elementen worden zo veel mogelijk geïntegreerd in het landschap door te werken met natuurlijke vormen.

Meer info

Het plan voor Park Brialmont werd opgemaakt door CLUSTER en Witteveen+Bos, in samenwerking met Natuurpunt. AG Vespa, het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoed en stadsprojecten Antwerpen, coördineert de ontwikkeling van Park Brialmont. Op dit moment is het ontwerp van fase 2 van Park Brialmont gestart, dat de resterende deelzones van Wolvenberg en het Brilschanspark omvat. Meer info staat op www.agvespa.be. Klik hier voor de rechtstreekse link.

Verantwoordelijken: Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling – Evi Van der Planken, districtsburgemeester Berchem