Nieuwe metingen van bezoekers en passanten bevestigen populariteit Antwerpen

Uit tellingen met nieuwe meetmethodes blijkt dat Antwerpen populair is bij shoppers, bezoekers van evenementen en toeristen. Op de Meir is over de laatste jaren een licht stijgende trend waar te nemen, met ongeveer 1,3 miljoen passanten per maand. Op zaterdagen zijn dat er gemiddeld 60.000 tot 70.000. In juli en augustus kwamen meer dan 2 miljoen dagtoeristen naar Antwerpen. De stad publiceert vanaf oktober een kwartaalrapport met de belangrijkste meetresultaten.

‘Crowdmonitoring’, of het meten van de aanwezigheid en de bewegingen/trends van bezoekers en passanten, is de laatste jaren een belangrijk instrument voor citymarketing geworden. De stad Antwerpen gebruikt dergelijke gegevens om de impact van onder meer haar toeristisch en economisch beleid te meten. Tijdens evenementen worden de data bovendien gebruikt om de mobiliteit en de veiligheid nog beter in beeld te brengen en indien nodig bij te sturen.

Vroegere tellingen hadden nadelen
Het meten van het aantal bezoekers aan een evenement of het tellen van het aantal passanten in de Antwerpse winkelstraten gebeurt al langer. Oorspronkelijk waren deze tellingen gebaseerd op een subjectieve inschatting van de ordediensten, de politie of de organisator van het evenement. Daarna kwamen daar manuele tellingen bij, zowel in winkelstraten als tijdens evenementen zoals de kerstmarkt. Deze methodes hadden enkele nadelen: ze kostten veel tijd en geld en waren niet altijd even nauwkeurig. In de voorbije jaren werd dan ook gezocht naar nieuwe manieren om bezoekers en passanten te tellen.

Shoppers tellen via wifisensoren
Een van de nieuwe methodes om tellingen te doen is via de bluetooth- en/of wifisignalen die mobiele toestellen uitzenden. Die lokaal geregistreerde signalen worden volgens een door de Privacycommissie goedgekeurde methode anoniem verwerkt.

Sinds 2013 zijn er 3 meetpunten voor deze signalen in het centrum van Antwerpen. Na een succesvolle test werden dit jaar 22 nieuwe meetpunten toegevoegd. Dankzij deze gegevens krijgt de stad Antwerpen een beter zicht op de drukte in de winkelstraten, het effect van de solden en de maandelijkse winkelzondag, en diverse evenementen in de binnenstad.

Enkele resultaten:

Op het telpunt aan de Meir (ter hoogte van INNO) zijn er maandelijks gemiddeld  1,3 miljoen passanten, ofwel ongeveer 16 miljoen per jaar. De trend is licht stijgend sinds het begin van de metingen. Af en toe wordt hij afgevlakt door een wat mindere maand. Zo werden er minder passanten geteld tijdens  de regenmaand juni 2016. De aantallen gingen echter meteen opnieuw de hoogte in bij de daaropvolgende zomersolden.

Sinds de start van de winkelzondagen in september 2014 zijn er op de Meir per keer gemiddeld 45.000 passanten geteld. Uitschieters zijn de solden-winkelzondagen, waarop tot 80.000 passanten per dag werden geteld.

Zaterdagen blijven populaire shoppingmomenten:

Op de Meir worden er gemiddeld 60.000 tot 70.000 passanten geteld. Maar ook de andere wifisensoren op de centrale as door de binnenstad (Grote Markt, Huidevettersstraat en De Keyserlei) scoren hoog.
Aanpalende winkelstraten (Wilde Zee, Hopland, Schuttershofstraat) hebben op een gemiddelde zaterdag ongeveer 15.000 passanten. Op weekbasis werden 60.000 tot 70.000 passanten in deze straten geteld.
De telpunten die nog iets verder van het winkelhart liggen (zoals Volkstraat en Kloosterstraat) hebben op weekbasis tussen de 30.000 en de 50.000 en op een gemiddelde zaterdag ongeveer 10.000 passanten.

Toeristen en bezoekers tellen via mobiele data
Een andere nieuwe meetmethode baseert zich op mobiele data, dus op de signalen die gsm-masten ontvangen. Ook voor deze signalen geldt dat ze onmiddellijk gehercodeerd worden, en dus anoniem verwerkt via een door de Privacycommissie goedgekeurde methode. De stad gebruikt deze methode sinds begin 2016, specifiek om bezoekers en toeristen te monitoren. Ze geeft onder andere inzicht in het aantal dag- en verblijfstoeristen, hun afkomst en hun gemiddelde verblijfsduur. Ook kunnen deze data tijdens grote evenementen zoals de Reuzen van Royal de Luxe of de Antwerp 10 Miles gemonitord worden in het kader van de veiligheid. 

Enkele resultaten over de zomer van 2016:

Dagtoeristen

In juli en augustus werden in de stad in totaal 2.019.000 dagtoeristen geteld, waarvan 71% Belgen.
56% van de buitenlandse dagtoeristen is afkomstig uit Nederland (331.000 dagtoeristen). De overige dagtoeristen komen voornamelijk uit de andere buurlanden, al dan niet vanuit een verblijfsplaats buiten Antwerpen.

Verblijfstoeristen

In totaal werden tijdens de zomermaanden juli en augustus 420.000 verblijfstoeristen geteld in de stad. Anders dan bij de traditionele overnachtingscijfers van de FOD Economie is dit cijfer inclusief verblijvers bij familie en vrienden of via couchsurfing, Airbnb enzovoort.
44% van de buitenlandse verblijfstoeristen in het centrum is afkomstig uit Nederland. Samen met Duitsland, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk vertegenwoordigen ze 70% van de buitenlandse overnachtingen.
Ook in de vakantieperiode worden op zaterdagen de meeste verblijfstoeristen geteld.

Stad deelt cijfers
Koen Kennis, schepen voor middenstand en toerisme: “De resultaten tonen aan dat Antwerpen zowel voor shopping als voor toerisme een populaire bestemming blijft. De meetmethodes via wifi en mobiele data vormen bovendien een nieuwe bron van informatie. De stad wil die dan ook graag delen met handelaars, burgers, retailers en ontwikkelaars.” 

Vanaf oktober 2016 zal de stad elk kwartaal een aantal meetresultaten publiceren op www.ondernemeninantwerpen.be en op https://stadincijfers.antwerpen.be/dashboard.

Verantwoordelijke schepen: Koen Kennis, schepen voor toerisme