Vernieuwde Scheldekaaien Sint-Andries en Zuid openen met groot feest

Op zondag 7 juli is iedereen vanaf 14 uur welkom op het openingsfeest Scheldekaaien. Dan opent een nieuw stuk openbaar domein in het deelgebied Sint-Andries en Zuid, tussen de Goedehoopstraat en de Namenstraat. 1 kilometer van de Scheldekaaien wordt zo aan de Antwerpenaar teruggegeven. 

Het masterplan Scheldekaaien telt zeven deelgebieden. Sint-Andries en Zuid is daar één van. Met de werken op Sint-Andries en Zuid werd het startschot gegeven voor een titanenwerk. In totaal moet immers een zone van zo’n 7 kilometer kaaien aangepakt worden. In elk van die kaaizones wordt een oplossing op maat gemaakt om de historische kaaimuur te stabiliseren, de waterkering hoger én aantrekkelijker te maken en de publieke ruimte een nieuw gezicht te geven. Sint-Andries en Zuid is de eerste zone in de stad waar die 3 pijlers nu gerealiseerd zijn. De Vlaamse Waterweg nv, de stad Antwerpen en AG VESPA  werken hiervoor nauw samen.

Annick De Ridder, schepen voor haven, stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening: “Als Antwerpenaar hebben we te lang met onze rug naar het water geleefd. De heraanleg van onze kaaien brengt daar verandering in. Onze Scheldekaaien worden een nieuwe publieke ruimte waar Sinjoren en bezoekers de Schelde terug van dichtbij kunnen beleven. Na vijf jaar werfzone geven we de kaaien terug aan de Antwerpenaar en heeft onze stad er bovendien een nieuw landmark bij.”

Openingsfeest 7 juli

Op zondag 7 juli wordt een groot openingsfeest georganiseerd. Vanaf 14 uur kan iedereen er gratis komen genieten van de nieuwe publieke ruimte. Het domein zal feestelijk en kleurrijk ingedeeld worden in 3 zones: creatie, muziek en sport.

In elke zone vinden diverse activiteiten plaats voor zowel jong als oud:

Sport workshops streetsoccer, kubb, frisbee, go-carts, panna, airtrack
Minifestival gepresenteerd door Halve Neuro
Café Chantant gepresenteerd door Captain’s Table Sint-Andries
Workshops en theater door Stormkop
Vliegers knutselen met vliegeraar Bert Maetens
Fanfare ’t AKKOORD
Vertellingen door Antwerp Ghostwalk
Rommelmarkt | foodtrucks | bar

1 kilometer nieuwe publieke ruimte langs de Schelde

In augustus 2014 startten de werken voor de stabilisatie van de historische kaaimuur op de Scheldekaaien, ter hoogte van Sint-Andries en Zuid: een gebied van 1 kilometer tussen de Goedehoopstraat en de Namenstraat. Het was meteen de allereerste zone langs de Scheldekaaien waar deze grootscheepse stabilisatiewerken van start gingen. Na de stabilisatiewerken volgden in augustus 2017 de werken voor de heraanleg van de publieke ruimte. De waterkering werd verhoogd en geïntegreerd in het nieuwe openbaar domein, dat nu volledig afgewerkt is.

De waterkering verdeelt de kaaien in een droge stadszijde en een overstroombare rivierzijde. De droge zijde en de natte zijde onderscheiden zich van elkaar in uitzicht, materialen en gebruik.

De zone achter het historisch havenhekwerk, dat behouden en gerestaureerd werd, is volledig heraangelegd. Langs stadszijde is een lineair park aangelegd met een dijk, een speeltuin, een hondenloopzone en een was- en overslagplaats voor veegwagens ter hoogte van de Namenstraat.

De dijk is ingericht als een langgerekt groen park dat uitloopt naar de kaaien richting Nieuw Zuid en dat in een latere fase via Blue Gate Antwerp een groene corridor zal vormen tot aan de Hobokense Polder. Bovenop de dijk ligt een wandelpad met een weids uitzicht over de stad en de Schelde.

Het pad volgt niet één rechte lijn, maar passeert langs diverse plekken zoals groene zit- en speelruimtes, zittribunes met zicht op de Schelde, een hondenloopzone, een brede fiets- en wandelboulevard en een uitkijkpunt dicht bij de rivier.

Aan de overstroombare rivierzijde behoudt de open ruimte haar maritiem karakter, onder meer door het hergebruik van de bestaande kasseien. De aanwezige kraansporen zijn bewaard en grote zeeschepen kunnen blijven aanmeren aan de bolders langs de blauwe steen.  Er werd een plein/strand met een hellend vlak gerealiseerd ter hoogte van de Zuidersluis zodat iedereen dicht bij het water kan komen. Deze zijde kan bij hoge waterstanden nog steeds onder water komen te staan en zal zo soms bij de stad horen en soms bij de Schelde.

Volgende fase

In een tweede fase zal ook het andere deel van Sint-Andries en Zuid, het gebied tussen de Goedehoopstraat tot het Zuiderterras, heraangelegd worden. Het park en de open ruimte langs het water worden dan verder doorgetrokken en voorzien van sportvelden, een tweede speeltuin en een tweede hondenloopzone. Vanaf 2020 starten de stabilisatiewerken, daarna kan de heraanleg van het openbaar domein starten.

Koen Kennis, schepen voor mobiliteit en toerisme: “Bij de heraanleg van de kaaien werd ook een zone voor openbaar vervoer voorzien. Hier gaan we autonome shuttles laten rijden aan hoge frequentie, zodat reizigers niet lang hoeven te wachten. Die zelfrijdende busjes zullen pendelen tussen trekpleisters zoals het MUHKA, de voetgangerstunnel,  het Steen, de veerpont, de oude stad, het MAS en het Eilandje.”

Proeftuin

Chris Danckaerts, gedelegeerd bestuurder van De Vlaamse Waterweg nv: “Sint-Andries en Zuid was een proeftuin. We ontwikkelden een stabilisatieconcept waarbij de historische kaaimuur behouden blijft, maar waarbij we de druk erop volledig wegnemen door - in de richting van de stad - een diepwand, of ‘nieuwe kaaimuur’ te bouwen, en tussen beide constructies een holle ruimte uit te graven. De Vlaamse Waterweg nv investeerde ongeveer 4,3 miljoen euro per 100 meter gestabiliseerde kaaimuur, hetgeen voor deze zone ruim 30 miljoen euro betekent.”

“De inzichten die we hier opdeden, namen we zo goed mogelijk mee voor de werken aan de andere kaaizones”, gaat hij verder. “Op de werf van het Loodswezengebouw en het Bonapartedok passen we de methode van Sint-Andries en Zuid bijvoorbeeld toe in een licht aangepaste versie. Naast ons ligt bovendien een overblijvende deel van Sint-Andries en Zuid te wachten. Ook tussen de Scheldestraat en het Zuiderterras moeten de historische kaaimuur, de waterkering en het openbaar domein de komende jaren nog aangepakt worden.”

Overstromingsbescherming

Ben Weyts, Vlaams minister van mobiliteit en openbare werken: “Deze stabilisatiewerken gebeuren in het kader van het Sigmaplan, dat bedoeld is om Vlaanderen te beschermen tegen overstromingen vanuit de Schelde. Om die overstromingen te vermijden, nemen we ook de waterkering onder handen. Het bestaande betonnen muurtje werd hier al vervangen door een nieuwe, hogere waterkering. Die neemt afwisselend het uitzicht van een dijk, muur en mobiele poort aan. De aanleg van een dijk in een stedelijke context, is een primeur, uniek in de wereld. Om de net aangelegde waterkering te kunnen realiseren, trok De Vlaamse Waterweg nv een budget van 2 miljoen euro uit.”

Verantwoordelijken:  Annick De Ridder, schepen voor stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening en haven - Koen Kennis, schepen voor mobiliteit en toerisme - Ben Weyts, Vlaams minister van mobiliteit en openbare werken.