Verbod op oneigenlijk verkopen, gebruiken en bezitten van lachgas

In het politiereglement komt een nieuwe bepaling over lachgas. Het oneigenlijk verkopen, gebruiken en bezitten van het gas wordt daarmee verboden in Antwerpen. Het gas wordt steeds populairder maar zorgt voor vervuiling, hinder en onrechtstreeks ook voor geluidsoverlast. Dankzij de nieuwe bepaling worden de bestuurlijke handhavingsmiddelen uitgebreid. De stad zal daarnaast ook inzetten op preventie bij handelaars en jongeren.

Tussen oktober 2015 en mei 2019 ruimde de stad maar liefst 34.513 kleine lachgascapsules op straat op. Vele tientallen grote gasflessen werden in beslag genomen door de lokale politie. Lachgas, normaal gezien gebruikt voor medische toepassingen en in de voedingssector, is een populair roesmiddel geworden omdat het gemakkelijk en legaal verkrijgbaar is. Het wordt door gebruikers vaak als een relatief onschuldig middel beschouwd. Dat terwijl er wel degelijk gezondheidsrisico’s aan verbonden zijn.

Toenemende populariteit

Lachgas heeft een voorgeschiedenis als roesmiddel. In 1999 werd om die reden al eens een verbod ingevoerd in Antwerpen naar aanleiding van vaststellingen in het uitgaansleven. Begin jaren 2000 verdween de trend echter.

“Waar eerder vooral uitgaande jongeren lachgas gebruikten, wordt het nu steeds meer gezien bij andere groepen, zoals jongeren op straat of rond schoolpleinen,” licht burgemeester Bart De Wever toe. “Ook de verkoop van het roesmiddel op evenementen en feesten heeft een hoge vlucht genomen. Het oneigenlijk gebruik van de slagroomcapsules en de ballonnen zorgen niet alleen voor vervuiling en hinder, maar door de samenscholing van groepen gebruikers onrechtstreeks ook voor geluidsoverlast.”

Gezondheidsrisico’s

Bij het in- en uitademen van lachgas kan tijdelijk zuurstoftekort ontstaan, met misselijkheid, hoofdpijn en duizeligheid als gevolg. Er is ook een verhoogd risico op ongevallen, en rijden na inname van het gas is even gevaarlijk als rijden onder invloed van drugs.

Bij chronisch gebruik is er kans op verlaagde vruchtbaarheid en neurologische stoornissen, zoals vitaminetekort, tintelingen in tenen en vingers en hersenschade. Het gas rechtstreeks uit een cilinder zuigen is zeer gevaarlijk, omdat het zodanig koud is dat de longen spontaan kunnen bevriezen, met mogelijk overlijden tot gevolg.

Behalve deze negatieve lichamelijke gevolgen wordt door sommige gedragsdeskundigen ook gevreesd dat het gebruik van lachgascapsules een trigger kan vormen voor jongeren om te zoeken naar langere momenten om dat gevoel te krijgen, en in die zin een opstap kan zijn voor het latere gebruik van soft- of harddrugs.

Huidige situatie

In de omzendbrief GAS van 22 juli 2014 wordt ‘handel en bezit van schadelijke middelen zoals lachgas’ als een voorbeeld van openbare overlast vermeld. De huidige bestuurlijke handhavingsmiddelen zijn echter beperkt. Momenteel kan er enkel een proces-verbaal opgesteld worden omwille van sluikstort en/of samenscholing, wat het echte probleem niet aanpakt.

Wijziging

Daarom werd er een bepaling in de politiecodex toegevoegd, die het verkopen, gebruiken en bezit van schadelijke middelen zoals lachgas verbiedt voor oneigenlijk gebruik. Het faciliteren hiervan en het voeren van publiciteit hiervoor is eveneens verboden. “Met deze nieuwe bepaling willen we niet alleen openbare overlast voorkomen,” zegt burgemeester De Wever. “We willen ook waken over de openbare gezondheid.”

Preventief luik

De stad investeert ook in een preventieve aanpak. Ze zal actief het gesprek aangaan met de verkopers van lachgas en hen ertoe aanzetten de verkoop ervan te reguleren. Ze werkt daarom aan een charter met enkele heldere afspraken. “We willen handelaars niet met de vinger wijzen, maar ze hebben wel een belangrijke verantwoordelijkheid”, zegt schepen voor sociale zaken Tom Meeuws. “Jongeren realiseren zich vandaag onvoldoende de schadelijke effecten van lachgas, zowel op korte als op lange termijn. De vrije verkoop vandaag is daarom niet alleen contraproductief maar vooral schadelijk voor de gezondheid van jonge mensen.”

Naast het responsabiliseren van handelaars wil de stad ook jeugdwerkers en scholen gericht informeren en sensibiliseren. “Deze strijd vergt een alerte aanpak van alle betrokkenen”, aldus Meeuws. “We vinden het belangrijk hierin een geëngageerde rol op te nemen.”

Verantwoordelijken: burgemeester Bart De Wever – schepen voor sociale zaken Tom Meeuws