‘Antwerpen Breekt Uit’ en maakt zich klaar voor de toekomst

De stad wil haar straten en pleinen zo aangenaam mogelijk maken en kiest ervoor om extra ruimte te creëren voor groen en water. Daarom maakt ze geld vrij om projecten op te starten rond ontharding, onder de noemer ‘Antwerpen Breekt Uit’. Op deze manier worden de visies van het Waterplan en het Groenplan gerealiseerd in elke Antwerpse straat en op elk Antwerps plein.

Ontharding betekent een onnodig verharde oppervlakte, zoals een stuk plein, vervangen door een oppervlak dat water doorlaat, zoals een plantvak voor een boom. De stad ontwikkelt deze projecten om haar straten, pleinen en parken klaar te maken voor de toekomst. Een oppervlakte ontharden zorgt niet enkel voor meer woonkwaliteit maar biedt ook antwoorden op uitdagingen zoals hete, droge zomers en wateroverlast door hevige regens. Door meer ruimte te creëren voor groen en water op publiek domein zoekt de stad manieren om overstromingen te vermijden bij hevige regen, verkoeling te brengen tijdens warme zomerdagen en water op te vangen om tijdens extreme droogte te hergebruiken. ‘Antwerpen breekt uit’ omvat drie deelprojecten. Het gaat om de verdere uitrol van de tuinstraten; het project woonstraten (waarbij onderzocht wordt welke maatregelen mogelijk zijn om woonstraten verder te ontharden); en quick win onthardingen. 

Verdere uitrol tuinstraten

In een tuinstraat staat het groene karakter van de straat voorop. Bestaande verharding wordt vervangen door bijvoorbeeld plantvakken, bomen of klimplanten. Tuinstraten versterken het woonerf waarbij meer vergroening, verblauwing (meer water) en verbinding nagestreefd wordt. Een tuinstraat wordt in nauwe samenwerking met de bewoners ingevuld en bewoners onderhouden mee het groen in de straat. 

Woonstraten

Naast de verdere uitrol van de tuinstraten zal de stad ook in gewone woonstraten onderzoeken hoe er bij een klassieke straatinrichting extra maatregelen voor vergroening en verblauwing kunnen toegepast worden. Antwerpen wil het Waterplan toepassen bij elke heraanleg, door deze aanpak wordt daar nog een extra stimulans aan gegeven.

Het gaat om een gebiedsgerichte aanpak, waarbij de private en publieke ruimte gekoppeld worden. Schepen voor openbaar domein Claude Marinower verduidelijkt: “Bij de heraanleg van straten en pleinen nemen we als stad reeds onze verantwoordelijkheden en zetten we maximaal in op vergroenen, maar ook op infiltratie en buffering van regenwater. We willen deze initiatieven aangrijpen om burgers ook te stimuleren acties te ondernemen op eigen terrein. Denken we hierbij bijvoorbeeld aan ontharden en vergroenen van hun voortuin of regenwater opvangen en lokaal infiltreren, of gebruiken om de auto te wassen of de planten water te geven.”

Hiervoor werken verschillende stadsdiensten zoals de districten, het EcoHuis en de afdeling Publieke Ruimte samen. Ook externe partners zoals Aquafin, in samenwerking met water-link, zijn sterk betrokken binnen dit experiment, ondersteund door Vlaanderen Breekt Uit (Departement Omgeving).

Quick wins

Een laatste initiatief zijn de quick win onthardingen, waar extra gestimuleerd wordt om in de publieke ruimte plaats te maken voor groen door onnodig verharde oppervlaktes te ontharden. Bijvoorbeeld door het deels vergroenen van een stuk asfaltweg. Dat zorgt op korte termijn voor een minder grijze woonkern met plek voor meer groen.

De stad bekijkt samen met alle districten welke straten en pleinen in aanmerking komen voor deze drie deelprojecten van Antwerpen Breekt Uit.

“Veel ruimte in onze stad en in Vlaanderen is verhard omdat het de gewoonte was. Het was gewoon hoe we naar beschikbare ruimte keken in het verleden. Door dat recht te trekken en verharding uit te breken, kunnen we echt wel het verschil maken. De vierde droge zomer op rij dwingt ons om daar heel bewust over na te denken. Door al deze stimulerende maatregelen willen we het Groenplan tot op straatniveau uitrollen en extra stadsgroen realiseren zodat de stad Antwerpen zich klaar maakt voor de toekomst”, aldus Fons Duchateau, schepen voor groen.

Verantwoordelijken: Claude Marinower, schepen voor openbaar domein – Fons Duchateau, schepen voor groen