Thuiswerk goed voelbaar in mobiliteitscijfers Antwerpen 2020

De inwoners en werknemers van de stad Antwerpen bleven in 2020 voor slimme oplossingen kiezen voor verplaatsingen naar hun werk, school en vrije tijd. Bovendien heeft thuiswerk en thuis leren een grote impact op de mobiliteitscijfers van 2020. Meer dan 20% van de inwoners verplaatste zich het afgelopen jaar niet regelmatig naar zijn school of werkplek. 53% van de bevraagde werknemers verwacht 1 keer of meer per week thuis te blijven werken na corona.

Stad Antwerpen voert verschillende onderzoeken om verplaatsingsgedrag te meten. In de cijfers voor 2020 is de impact van de coronamaatregelen voor woon-werkverkeer en woon-schoolverkeer duidelijk merkbaar. In 2020 verplaatste 21,4% van de Antwerpenaren zich niet op regelmatige basis naar het werk. Een forse toename van 16,4% ten opzichte van 2010. Bovendien leerden 22,4 % scholieren thuis. In het verplaatsingsgedrag van de bewoners voor vrije tijd wint de fiets het van de auto met 40,8% fietsers tegenover 28,8% autobestuurders in 2020. De hoeveelheid file op de Antwerpse wegen daalde naargelang met 10% minder file in 2020 tegenover 2019.

Deelmobiliteit zit in de lift

Einde 2020 waren er al meer dan 7000 deelvoertuigen beschikbaar voor gebruikers. Het gaat om 631 deelwagens, 200 deelscooters, 1400 deelsteps, 4200 Velo’s en 612 andere deelfietsen. Er kwamen in 2020 ook meer dan 5000 nieuwe gebruikers van commerciële deelauto’s bij. Ondertussen gaat het al om 36.087 mensen die commerciële deelauto’s gebruiken in Antwerpen.

Antwerpse werknemers

Slim naar Antwerpen voerde in 2020 opnieuw een werknemersbevraging uit bij de Antwerpse werkgevers die zich inschreven voor het programma ‘Slim naar Antwerpen’. 29 werkgevers namen hieraan deel, goed voor 6132 antwoorden van hun werknemers. Met deze scan wilde de stad nagaan of de samenwerking met deze werkgevers zorgt voor een gedragsverandering. De resultaten tonen aan dat een bijkomende 26% van de werknemers de auto nu laat staan ten opzichte van 2016. De voornaamste motivatie om zich anders te verplaatsen was om de conditie en gezondheid te verbeteren. Files vermijden en reistijd verminderen waren argumenten 2 en 3.

De (snelle) elektrische fietsen vergroten daar zeker het fietspotentieel bij de pendelaars. Met een gewone stadsfiets als hoofdvervoermiddel legden de respondenten gemiddeld 7,6 km af voor een enkele rit woon-werk. Met de elektrische fietsen tot 25km/u vergrootte de gemiddelde afstand naar 10,4 km en met de speed pedelecs zelfs tot 23,1 km. Ter vergelijking: met de wagen als hoofdvervoermiddel is de gemiddelde afstand die werd afgelegd door de respondenten uit de werknemersbevraging 24,4 km. Schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “De speed peledec is een echte game changer, dat zullen de fietshandelaren bevestigen. Ook in onze cijfers zien we dat. Pedelecs maken het voor veel mensen zoveel aantrekkelijker te kiezen voor de fiets, zowel voor woon-werkverkeer als recreatief gebruik.” Uit de resultaten blijkt ook dat fietsers het meest tevreden zijn over hun verplaatsing, op de voet gevolgd door respondenten die zich te voet verplaatsen.

Thuiswerk werd in 2020 een belangrijke thema. Voor corona werkte iets minder dan de helft van de respondenten uit de werknemersbevraging wel eens thuis. Hoe vaak dat gebeurde, liep sterk uiteen: 16% deed dit maar een aantal keer per jaar, 15% 1 à 2 dagen per week, en 9% werkte zelfs vaker thuis. Na corona verwacht 37% 1 à 2 dagen per week thuis te werken, 16% nog vaker.

Stad Antwerpen steunt werknemers die de auto thuislaten en de fiets naar het werk nemen zolang hun route door het Antwerpse hindergebied loopt (Antwerpen en Zwijndrecht). 508 fietskortinggebruikers waarvan 363 zijn gestart in 2019 en 145 in 2020, lieten in 2020 de auto thuis voor 64.032 fietsritten en fietsten in totaal 486.740 kilometer. De stad betaalde hen in totaal 43.671 euro uit aan fietstoelagen.

Groeiende infrastructuur

Koen Kennis: “Om plaats te bieden aan het stijgende aantal voetgangers en fietsers investeren we flink in nieuwe en verbeterde infrastructuur. We hebben een ambitieus woonervenplan voor de binnenstad, we werkten de afgelopen jaren meer dan 140 missing links op fietspaden weg, legden verschillende fietstunnels en -bruggen aan en rollen versneld bijkomend 19,2 km fietsstraten uit om het fietsverkeer te faciliteren.”

Antwerpen telt ondertussen 648 kilometer fietspaden en 714 kilometer trage wegen waar geen gemotoriseerd vervoer mag komen. Er werden in 2020 meer dan 8 miljoen fietsers geteld aan 13 fietstelpalen.

Verder komen er meer grote en beveiligde parkings voor (elektrische) fietsen en auto’s. In 2020 zijn er in de stad 20 buurtfietsenstallingen met 1002 plaatsen en 26 buurtparkings met 1239 plaatsen. Er kwamen 7 snelladers bij voor elektrische auto’s. Er wordt aan 4000 extra park-and-rideplaatsen gebouwd rond de stad. Momenteel liggen er rond Antwerpen al 14 park-and-rides die goed zijn voor 2679 plaatsen.

Mobiliteitsuitdaging stad Antwerpen

Sinds 2016 wordt er hard gewerkt aan de bereikbaarheid van Antwerpen. Er startte tegelijkertijd een minderhinderprogramma op met als doel de filedruk te beperken en de bereikbaarheid te verhogen. Toen al werd de ambitie voor een modal split 50/50 geformuleerd: met maximaal 50% autogebruik en minstens 50% gebruik van slimmere vervoersmogelijkheden. Deze doelstelling werd ook onderschreven door de ondertekening van het Toekomstverbond. Het Toekomstverbond is het akkoord dat de Vlaamse overheid, stad Antwerpen, Port of Antwerp en de burgerbewegingen sloten over de mobiliteit en leefbaarheid in de Antwerpse regio.

In de doelstellingen van ‘Slim naar Antwerpen’ zit niet alleen een modal shift, maar ook een time shift en een mental shift verweven. Het is met andere woorden de bedoeling dat er meer met slimme vervoersmiddelen gereden wordt, minder tijdens de spits en dat er meer nagedacht wordt of een verplaatsing zelfs nodig is.

Je vindt een infographic van deze cijfers op www.slimnaarantwerpen.be. Klik hier voor de rechtstreekse link.

Verantwoordelijke schepen: Koen Kennis, schepen voor mobiliteit